Grenzen aangeven: tips en inzichten voor een bewuster leven

Geplaatst op 15/05/2018 door lovefitfood

Grenzen aangeven, het klinkt zo logisch, maar wat is dat eigenlijk? En wat heeft grenzen aangeven te maken met gezondere voedingskeuzes, afvallen of lekkerder in je vel komen? Wil je bewuster omgaan met je voeding en lifestyle, dan kom je vroeg of laat in aanraking met ‘grenzen’. Hoog tijd om daar wat verder in te duiken en je te voorzien van een aantal praktische handvatten en tips.

Jarenlang is het aangeven van grenzen NIET één van mijn sterke punten geweest. Zonder dat ik het écht doorhad overschreed ik ze veelvuldig en stond ik ook toe dat anderen dit deden. Grenzen aangeven had bovendien een naar ‘smaakje’. Ik associeerde het met onbeleefd, grof en onaardig. Totdat ik bewust aan de slag ging met wat mijn grenzen eigenlijk waren…

Waar liggen jouw grenzen?

Bijna wekelijks komt het thema ‘grenzen’ ter sprake in mijn coachingspraktijk. Niet zo gek: grenzen aangeven heeft direct verband met relaties. En laat ‘relaties’ (of in relatie staan tot) nu iets zijn waar we als mensen continue mee te maken hebben. Sta er maar eens even bij stil. We staan altijd in relatie; of dat nu met je collega’s, baas, familie, liefde, voeding of met jezelf is.

Net zoals ik dat had, hebben veel mensen vaak niet in de gaten dat ze in die relaties over hun grenzen (laten) gaan. Sterker nog: Vaak weten we niet eens precies waar onze grenzen liggen. Hoe we ermee omgaan, in relatie tot anderen óf onszelf is meestal een onbewust patroon waar we vrijwel automatisch inschieten. Voor de één is dat isoleren of terugtrekken, een ander gaat het gevecht aan (“B*tch, net of jij zo lekker…vul naar in…”) of schiet in de please-modus.

Het gevoel dat echter achterblijft ALS je over grenzen heen gaat, is voor de meesten van ons niet zo fijn. Het kan zich uiten in bijvoorbeeld schuld- of minderwaardigheidsgevoel, angst, verdriet of jezelf eenzaam of gestrest voelen. En dit kan op haar beurt weer effect hebben op je voeding- en lifestyle keuzes.

Waarom handhaven we onze grenzen dan niet?

Als het niet aangeven van onze grenzen dat gevoel oplevert, waarom doen we het dan? Ten eerste (en daar kom ik straks op terug) is het natuurlijk lastig om iets te bewaken als je niet weet WAT dat is.

Zoals ik net schreef, heeft het omgaan met onze grenzen vaak te maken met een onbewust patroon. Achter dit patroon zit een angst, een bepaalde overtuiging die we hebben wat er gebeurt op het moment dat we (bijvoorbeeld) een bepaalde grens aangeven. Daar komt bij dat we geneigd zijn teveel verantwoordelijkheid of emoties van de ander op ons nemen of juist bij de ander neer te leggen. We willen ‘erbij horen’ en onbewust zoeken we vaak naar goedkeuring, liefde, genegenheid en aandacht.

In de meeste gevallen is onze angst iets als:

Angst voor afwijzing en uiteindelijk verlating
Angst voor confrontatie
Schuld- of schaamtegevoel
We voelen ons onveilig

Wat maakt grenzen aangeven zo belangrijk?

Grenzen aangeven kan je helpen in een stuk zelfrespect, zelfvertrouwen en stressvermindering. Het kan ervoor zorgen dat je je minder overweldigd of boos voelt en kan zelfs je algehele tevredenheid of geluksgevoel verbeteren. Hoe dan?

Door je grenzen te bepalen en aan te geven ben je een staat een authentieker leven te leiden. Wat ik daarmee bedoel? Een leven dat dichter bij jouw prioriteiten en waarden staat en niet de prioriteiten en waarden van anderen. Je begint beslissingen te nemen op basis van wat écht belangrijk voor JOU is. Niet voor mij, niet voor je baas, niet voor de ober in het restaurant.

Zo creëer je een betere emotionele gezondheid voor jezelf.

Een andere kijk op grenzen aangeven

Voordat we verder induiken op wat grenzen aangeven nu eigenlijk inhoudt én hoe je dat dan doet, ben ik even benieuwd. Wat betekent grenzen aangeven eigenlijk voor jou? Voor veel mensen heeft het namelijk ergens een negatieve lading of gevoel. Een grens wordt vaak gezien als een harde lijn: óf het is de ene kant óf de andere, met niks ertussen. Soms kan het ook wat egoïstisch voelen. Alleen, werkt het wel zo zwart-wit? Ik denk het niet. Althans vaak niet.

Wat als je grenzen meer zou zien als een box in plaats van een lijn. Die box is een stukje infrastructuur voor je leven en gevuld met wat je WEL wil en met wie. Zo krijgen grenzen een veel minder negatieve lading. Ze draaien niet enkel meer om ‘nee’ zeggen. Het gaat niet om uitsluiten, maar om wat je wil behouden, versterken en ervaren in je leven.

Grenzen aangeven: 3 tips en voorbeelden

Hoe kun je een eerste stap zetten in het verkennen van jouw grenzen? Of, zoals ik schreef, het tastbaar maken van jouw ‘box’?

Om je nog iets meer te helpen in het vormgeven van jouw box, maken we in deze oefening van de box een tuin. Voelt gelijk een stuk ruimtelijker, niet? Dit is jouw tuin, jouw domein. In die tuin heb je de mogelijkheid om dingen te laten groeien, bloeien, planten en zul je af en toe ook onkruid moeten wieden of zelfs bepaalde plantjes of ongedierte helemaal niet willen zien. Net als in het eggie.

1. Het inrichten van jouw ‘tuin’

Jij staat midden in je tuin en gaat bepalen hoe je hem inricht. Wat is belangrijk voor je dat in jouw tuin staat? Dit is uiteraard een metafoor, dus geen hortensia’s of gladiolen (ook mooi, maar you get the point).

Vrijheid? Eerlijkheid? Moed? Respect? Zorgzaamheid? Probeer de woorden te vinden die staan voor jou.

Kun je niet kiezen? Schrijf alle woorden eens op een papier. Neem ze in je op en kies er 6 uit. Vervolgens probeer je dit terug te brengen naar 4 of 5. Waar zou je bij wijze van door het vuur gaan? Wat drijft je? Wat maakt deze woorden/waarden belangrijk voor je? Hier is geen goed of fout aan; ze zijn immers van jou.

Je waarden helpen je in het creëren van jouw landschap, jouw tuin van waaruit je opereert.

Die tuin is voorzien van verschillende cirkelvormige terrassen om je heen. Als jij in het midden staat, welke relaties staan dan in de binnenste ring, welke een ring verder en welke eventueel nog verder? Bepaal vervolgens hoe jouw waarden hun plek hebben in de verschillende terrassen én wat heg wordt rondom jouw tuin. Oftewel, de absolute rand.

Klinkt allemaal nog wat abstract? Laat me een voorbeeld geven.

Stel, een van mijn waardes is vrijheid.

Voor mij betekent dat in de relaties die het dichtst bij me staan ik me vrij wil voelen in hoe ik ben en wat ik doe. Dat ik me nergens toe verplicht voel om iets voor hen te doen wat ik niet wil. Dat ik ruimte ervaar in de relatie met hen en bijvoorbeeld onze vriendschap niet afhangt of ik een week wel of niet bel of een cadeau koop.

In relatie tot voeding betekent het dat ik niet afhankelijk wil zijn van een app of schema, maar zelf wil aanvoelen en bepalen wat ik wanneer eet.

In relatie tot training betekent dit dat, door te bewegen (en bijpassende voedingskeuzes maak) ik me vitaler voel en minder in mijn hoofd ga zitten. Dat mijn lijf sterk genoeg blijft om te reizen, klimmen en klauteren.

In relatie tot de klantenservice voor mijn bedrijf betekent het dat ik op vaste tijden mijn mail check en beantwoord in plaats van direct op iedere mail te reageren (en daardoor niet toe kom aan wat en wie ik nog meer belangrijk vind).

Krijgt het al wat meer vorm? Dit is een oefening die wat tijd en aandacht vraagt, maar je zal merken dat ALS je het die tijd en aandacht geeft de antwoorden vanzelf komen.

Klik hier om het hele artikel te lezen.